Nieuws
Bemoeizorg kan dwangopname voorkomen
Componence Asset List
09 april 2019
Afgelopen zaterdag besteedde Nieuwsuur aandacht aan het feit dat ouderen steeds vaker gedwongen worden opgenomen. Niels Mulder, hoogleraar OGGZ* en psychiater bij Bavo Europoort, was te gast bij Nieuwsuur om toe te lichten wat de oorzaak is van deze opmerkelijke stijging.
Mulder: ‘Sinds 2014 zijn honderden verzorgings- en verpleeghuizen gesloten. Dat heeft als gevolg dat ouderen met psychiatrische problemen en dementie langer thuis wonen, ook als het niet langer verantwoord is. Een partner of mantelzorger kunnen de zorg niet meer 24x7 volhouden. Als de oudere in kwestie zelf geen hulp wil accepteren is een dwangopname een laatste redmiddel. Helaas is dat steeds vaker nodig.’
Demente ouderen
Eerder heeft Niels Mulder in een artikel in NRC de mogelijke oorzaken van de stijging van gedwongen opname onder ouderen aangekaart. De grote vraag: wanneer plaats je iemand tegen zijn wil uit huis? Tegenwoordig gebeurt dat als het echt niet meer gaat, zegt Mulder. ‘Als ouderen te vaak op straat verdwalen of als er risico is dat iemand het gas aan laat staan wordt om dwangopname gevraagd.
De helft van de personen die te maken krijgen met dwangopname vindt dit achteraf gerechtvaardigd blijkt uit onderzoek. Veel patiënten blijken te verbeteren.’
Stijging niet alleen bij ouderen
Naast een toename bij ouderen is er ook een stijging in het aantal dwangopnames voor mensen met verward gedrag. Nieuwsuur vraagt aan Mulder welke oplossing hiervoor nodig is. Het ligt voor de hand om ongevraagd hulp te bieden door mensen te verleiden tot het accepteren van zorg. Dit noemen we bemoeizorg, geeft Mulder aan.
‘Formeel mag je geen ongevraagde hulp bieden. Een patiënt moet eerst toestemming geven. Terwijl het van belang is dat de ggz [geestelijke gezondheidszorg] eerder en direct bemoeizorg levert, zonder verwijzing van de huisarts vooraf en zonder dat de patiënt een “eigen risico” moet betalen.’ Hierdoor worden crises en dwangopname voorkomen. Mulder roept dan ook de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, zorgverzekeraars en gemeenten op bemoeizorg financieel en wettelijk mogelijk te maken. Zodat het een reguliere taak van hulpverleners is en zoveel mogelijk leed en dwangopnames kunnen worden voorkomen.
Aflevering Nieuwsuur terugkijken
Kijk het item 'Rechter aan huis: 80-plussers steeds vaker gedwongen opgenomen' van Nieuwsuur (6 april 2019) terug.
* openbare geestelijke gezondheidszorg