Onthulling oorlogsmonument op terrein Parnassia Groep

De allereerste razzia en deportatie in Nederland bij een zorginstelling vond plaats 75 jaar geleden op 31 december 1942 vanuit de Haagse psychiatrische instellingen Stichting Rosenburg en Stichting Bloemendaal. Het betrof niet alleen de deportatie van Joodse patiënten. Ook Joodse onderduikers die dachten de anti-Joodse maatregelen van de Duitse bezetter te kunnen ontvluchten door bij Rosenburg onder te duiken. Zij werden gedeporteerd naar Westerbork en van daaruit naar vernietigingskampen in Polen. 

Meerdere uitzettingen

Ook in de maanden erna, tot maart 1943, kregen Joodse patiënten en onderduikers te maken met deportaties, vanuit zowel Stichting Rosenburg als Stichting Bloemendaal. Beide organisaties zijn voorgangers van Parnassia Groep.

Namenlijst

Bij verder historisch onderzoek van de deportaties is uitgezocht welke personen dit vreselijke lot was beschoren. In totaal betrof het 251 Joodse mensen, waarvan 227 in de vernietingskampen werden vermoord. Van deze laatste groep is een gedetailleerde namenlijst beschikbaar. Inmiddels zijn zoveel mogelijk nabestaanden getraceerd en hierover geïnformeerd. Een van de nabestaanden is de aan Parnassia Groep verbonden rabbijn. Aanvankelijk wist hij uitsluitend dat een aantal familieleden, waaronder zijn grootvader, was vermoord in vernietigingskampen. Nu kent hij de gebeurtenissen die voorafgingen aan de deportaties van zijn familie.

Evacuaties

Begin 1943 werden bijna alle overige patiënten geëvacueerd naar zusterinstellingen elders in het land. De gebouwen van beide stichtingen waren nodig voor de behuizing van mensen uit het evacuatiegebied. Het lot van deze patiënten is niet volledig te achterhalen. Wel is bekend dat een deel door ziekte en honger is omgekomen.

Monument

Omdat er twee locaties van Parnassia Groep zijn waar de tragiek zich heeft afgespeeld, komen er twee gedenkplaatsen: een monument op het terrein aan de Albardastraat en een plaquette op de kerk aan de Monsterseweg in Den Haag. Kunstenaar Merijn Bolink is de maker van beiden.

Het monument is tot stand gekomen mede dankzij de inspanningen van Corien Glaudemans, Ronny Naftaniel, Albert Ringer en Corry van Straten.

Meer informatie

Meer informatie over de achtergrond voor het oprichten van het herdenkingsmonument.