Autismeonderzoek

Autisme is een neurobiologische ontwikkelingsstoornis, waarbij het klinische beeld gedurende de levensloop verandert, evenals de vragen die de cliënten en directe betrokkenen stellen.

Diagnostiek, behandeling en ondersteuning in iedere fase van het leven, op alle levensgebieden en met speciale aandacht voor grote en kleine veranderingen, is voor veel mensen met autisme essentieel om in hun kracht te komen en te blijven en diepe dalen in het functioneren te voorkomen. 

Wetenschappelijk onderzoek naar de relevantie van de zorg in relatie tot de doelgroep draagt daaraan bij. Onze autisme-afdelingen dragen bij aan het versterken van het wetenschappelijk fundament in de autismezorg. Het onderzoek richt zich op het (door)ontwikkelen van kennis die op de korte of langere termijn ingezet kan worden binnen de klinische praktijk. 

  • Inzicht in de gevolgen van stress en chronische ziekten bij cliënten met een ASS.

  • Objectieve kenmerken om camouflage (verbergen of compenseren van autismekenmerken) vast te stellen, inzicht in de invloed van camouflage op comorbide psychische klachten en op de behandeling van autisme.

  • Meer inzicht in de relatie tussen ASS en persoonlijkheids(pathologie), ten behoeve van de diagnostiek en de behandeling.

  • Inzicht in het effect van de speltherapie Theraplay op de relatie tussen kinderen met een ASS en hun ouders.

Binnen Parnassia Groep wordt onderzoek naar autisme uitgevoerd bij onze drie onderdelen die gespecialiseerd zijn in autisme:

  • Centrum voor Autisme Haaglanden

  • Leo Kannerhuis (TOPGGz)

  • SARR (TOPGGz). 

Voorbeelden autismeonderzoek

Zelfrapportage van kenmerken van DSM-5-TR persoonlijkheidsstoornissen bij volwassenen met autismespectrumstoornis

Het doel van het onderzoek is de betrouwbaarheid van een zelfrapportage-vragenlijst van DSM-5-TR (Handboek classificatie psychische stoornissen) persoonlijkheidsstoornissen te onderzoeken bij volwassenen met een autismespectrumstoornis.

De bevindingen zullen een bijdrage leveren aan het perspectief op de mogelijkheid van het gebruik van de zelfrapportage-vragenlijst van DSM-5-TR persoonlijkheidsstoornissen bij volwassenen met persoonlijkheidsproblematiek.

Voor meer informatie kan je contact opnemen met:

Thomas Kramer, gz-psycholoog in opleiding tot klinisch psycholoog en dr. Richard Vuijk, klinisch psycholoog-psychotherapeut 

Camouflage

Het camoufleren van autisme houdt in dat iemand autismekenmerken in sociale situaties probeert te verbergen of te compenseren. Het bestuderen en vervolgens imiteren van het sociale gedrag van anderen is bijvoorbeeld een vorm van camoufleren die vaak voorkomt.

In dit onderzoeksproject van het Leo Kannerhuis wordt onderzocht hoe camouflage goed objectief vastgesteld kan worden en of mensen met autisme anders camoufleren dan mensen met ADHD. Daarna wordt onderzocht of, en zo ja hoe, camouflage een rol speelt in (de ontwikkeling van) comorbide psychische klachten. Als laatste wordt onderzocht hoe camouflage een rol speelt in de behandeling.

Persoonlijkheids(pathologie) bij volwassenen met een ASS

Inmiddels is bekend dat 70 procent van de mensen met een ASS meerdere stoornissen heeft, bijvoorbeeld een persoonlijkheidsstoornis. Dan rijst de vraag wat de invloed is van die persoonlijkheids(pathologie) op de desbetreffende persoon. Bovendien levert het kennen van de persoonlijkheid een grote meerwaarde op voor de behandeling. Het maakt de sterke en zwakke kanten van een persoon inzichtelijk, zodat de therapeut daar op kan inspelen. Er is duidelijk behoefte aan meer inzicht in de relatie tussen ASS en persoonlijkheids(pathologie), ten behoeve van de diagnostiek en de behandeling. Onderzoek hiernaar wordt uitgevoerd bij SARR.

TANDEM studie

De TANDEM studie onderzoekt het effect van Theraplay bij kinderen van 3 t/m 6 jaar met een autisme spectrum stoornis (ASS) en hun ouders. Theraplay is een vorm van speltherapie waarbij de band tussen ouder en kind wordt versterkt, waardoor ouders hun kind beter leren begrijpen en andersom. In de studie wordt gekeken of de relatie tussen ouders en kind door Theraplay verbetert en of ouders daardoor minder problemen en stress bij het opvoeden van hun kind ervaren. Uit eerder onderzoek blijkt dat Theraplay goed werkt bij verlegen en angstige kinderen en bij kinderen met probleemgedrag. 

Er zijn weinig evidence-based behandelmethoden gebaseerd op onderzoek voor kinderen met een ASS én hun ouders. Er is eveneens nauwelijks onderzoek verricht naar interventies bij kinderen met ASS waarbij de fysieke en mentale gezondheid van de ouders expliciet wordt meegenomen als behandeldoel. Terwijl chronische stress bij ouders met een kind met ASS kan leiden tot ernstige fysieke en mentale gezondheidsproblemen met bovendien verhoogde mortaliteit tot gevolg. 

Onze verwachting is dat behandeling door middel van Theraplay leidt tot een afname in probleemgedrag bij het kind en een afname in langdurige stress bij de ouders. Dat wil zeggen voor het kind: minder boos zijn, fijner samen spelen, vrolijker zijn; en voor de ouders: mijn kind beter begrijpen, aandacht voor mijn gezondheid, aandacht voor mijn stressniveau.

Neem voor meer informatie over dit onderzoek contact op met Wietske Ester, kinder- en jeugdpsychiater, w.ester@youz.nl

Autisme en gehechtheid; Een verkennend onderzoek naar hechtingsstijlen bij volwassenen autisme

Er is weinig bekend over hechting bij volwassenen met een autismespectrumstoornis. Met dit onderzoek hopen we meer zicht te krijgen op de hechtingsstijlen van volwassenen met autismespectrumstoornis. Daarmee kunnen toekomstige behandeling en de therapeutische relatie mogelijk steeds beter aansluiten op mensen met autismespectrumstoornis.

Effect van de vroege disfunctionele schema’s en schemamodi op de kwaliteit van leven van volwassenen met autismespectrumstoornis

Het is bekend dat volwassenen met autismespectrumstoornis kwetsbaar zijn voor het ontwikkelen van disfunctionele schema’s en schemamodi. Het onderzoek, door middel van mediatie-analyses, richt zich op de mogelijke effecten van de disfunctionele schema’s en schemamodi op de kwaliteit van leven van volwassenen met autismespectrumstoornis. Het onderzoek draagt bij aan meer bekendheid van schema’s en schemamodi van volwassenen met autismespectrumstoornis en de invloed ervan op de kwaliteit van leven hetgeen een factor van belang is voor het behandelperspectief.