Posttraumatische stressstoornis

Posttraumatische stressstoornis (PTSS)

200x200+gebouw+met+zicht+op+binnentuin+mensen+op+bankje+en+kindjes+op+de+fiets.png

Krijg je flashbacks van de gebeurtenis, herbeleef je de gebeurtenis overdag of in je slaap (nachtmerries)? Ben je erg onrustig, gespannen en schrikachtig? Dan kan je trauma uitgegroeid zijn tot een posttraumatische stressstoornis (PTSS). De traumatische ervaring blijft je achtervolgen.

Een posttraumatische stressstoornis kan snel na een schokkende gebeurtenis ontstaan, maar dat hoeft niet altijd. Soms krijg je pas na jaren last van een posttraumatische stressstoornis. In het dagelijks gebruik wordt de afkorting PTSS gebruikt voor deze stoornis. PTSS is een psychische aandoening die de DSM-IV, het handboek voor de psychiatrie, indeelt onder angststoornissen.

Oorzaak PTSS

Alle posttraumatische stressstoornissen ontstaan omdat iemand een zeer schokkende gebeurtenis (ook wel trauma of psychotrauma genoemd) heeft meegemaakt. Het kan zijn dat je je tijdens het ontstaan hulpeloos en machteloos voelde en nog steeds voelt. Je had iets willen doen om die schokkende gebeurtenis te voorkomen, maar kon dat niet. Je gevoel van veiligheid lijkt weg te zijn. Niet iedereen ontwikkelt PTSS. Het gaat om ongeveer 10 procent van de mensen die een traumatische gebeurtenis mee heeft gemaakt en komt iets vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

In ieders leven gebeuren nare dingen. Na verloop van tijd verdwijnen die uit je gedachten. Maar sommige gebeurtenissen hebben een grote impact en blijven rondmalen in het hoofd van iemand. Wanneer het niet lukt om die gebeurtenis te verwerken. Dan is er sprake van een post traumatische stress stoornis (PTSS).

Allerlei gebeurtenissen die schokkend zijn kunnen leiden tot een posttraumatische stressstoornis. Oorzaken die vaker genoemd worden:

  • Seksueel misbruik (incest, verkrachting),
  • Betrokken zijn bij een ongeluk, of er getuige van geweest zijn (auto, vliegtuig),
  • Slachtoffer van geweld (bedreigingen, fysiek geweld, getuige geweest van een geweldsincident),
  • Oorlogssituaties/terroristische aanslagen,
  • Een natuurramp meegemaakt hebben,

Ieder mens is uniek. Niet iedereen die iets schokkends ervaart heeft last van PTSS. Hoe dat precies werkt is (nog) niet duidelijk. Ieder mens verwerkt traumatische ervaringen op een eigen manier. Wel zijn er aanwijzingen dat ‘factoren’ je meer vatbaar maken om heftige gebeurtenissen als een posttraumatische (ptss) ervaringen te beleven. De volgende factoren zijn bepalend:

  • Je hebt al eerder een schokkende gebeurtenis meegemaakt,
  • Je bent zelf depressief geweest of bent in behandeling (geweest) voor een ander psychisch probleem
  • Als er in je familie psychische problemen voorkomen.

Behandeling van PTSS

Voor PTSS zijn verschillende behandelingen mogelijk. Voorbeelden van behandeling zijn:

Psychotherapie
In het kort komt deze behandelmethode erop neer dat je over de schokkende gebeurtenis praat met je behandelaar. Je bepaalt zelf wat en hoeveel je vertelt. Door dit veelvuldig te doen slijten de emoties en krijgen deze een min of meer normale plek in je geheugen.

Hypnose
Onder hypnose ben je je minder bewust van wat je vertelt. Het opnieuw vertellen en herbeleven van de gebeurtenis wordt dan minder pijnlijk voor je.

EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing)
Deze behandelwijze heeft een andere insteek dan hypnose. Je moet de gebeurtenis weer herbeleven en tegelijkertijd word je afgeleid. Door deze afleiding tijdens de herinnering kun je de gebeurtenis beter verwerken.

Medicijnen
Eventueel schrijft je behandelaar aanvullend op de behandeling medicijnen voor. Meestal zijn dat antidepressiva. Deze verminderen je somberheid. Medicatie is tijdelijk en zeker geen vervanging van de behandeling.