Zelfmoordgedachten

Zijn je problemen groot en onoverzichtelijk of lijken ze niet meer oplosbaar? Als je daarvan sombere gedachten krijgt, kunnen er gedachten over zelfmoord ontstaan. Je kunt geestelijk zo klem komen te zitten dat de dood beter lijkt en dat het een uitweg zou kunnen zijn. Herken je dit? Praat juist dan met iemand die je vertrouwt over deze suïcidale gedachten. Praten kan opluchten, de eenzaamheid verminderen en de ander kan je daarnaast ook steunen in het vinden van een oplossing voor je problemen.

Heb je direct hulp bij suïcidale gedachten nodig?

Bel je huisarts! Is deze niet bereikbaar (doordat je buiten ‘kantooruren’ belt of in het weekeinde), bel dan de vervanger of de huisartsenpost. Zij kunnen je doorverwijzen naar medewerkers van Parnassia Groep die je direct kunnen helpen.

Ben je al in behandeling bij een van de onderdelen van Parnassia Groep, neem dan contact op met je behandelaar.

Chatten of bellen

Je kunt ook 0800 – 0113 bellen. Dit is het telefoonnummer van Stichting 113 Zelfmoordpreventie. Dit nummer is 24/7 bereikbaar!

Je kunt ook chatten met 113. Door eerst een paar vragen te beantwoorden, kunnen ze misschien sneller en beter aansluiten bij jouw hulpvraag.

Gratis online training

Stichting 113 Zelfmoordpreventie biedt een gratis online training waarmee iedereen kan helpen zelfmoord te voorkomen.

Groot misverstand rondom suïcide

Het is een fabeltje dat zelfmoord (suïcide) een weloverwogen daad is. Dat is dus niet waar. Zelfmoord is vaak een daad van wanhoop. De meeste mensen willen niet echt dood, maar willen vaak niet meer zo verder leven. Het ter sprake brengen is een manier om aan preventie te doen.  

Uit de meest recente cijfers van CBS blijkt dat in 2022 1916 mensen suïcide pleegden. Omgerekend maken gemiddeld 5 mensen per dag een einde aan hun leven. Elke zelfdoding raakt gemideld 135 mensen. 

Een ander groot misverstand is dat iemand ineens suïcide pleegt. Ook dit is meestal niet waar. Er gaat een heel proces aan vooraf. Op een gegeven moment is er een druppel die de emmer doet overlopen. In deze periode zijn er signalen die alarmbellen moeten doen overgaan bij een ander.

Signalen dat er over zelfdoding gedacht wordt

Je ziet en merkt wel als iemand uit je omgeving 'niet zo lekker in zijn /haar vel zit'. Tijdelijk is dat niet erg, maar als het langer duurt kan er iets anders aan de hand zijn. Het is juist goed om jouw gevoel over de gemoedstoestand van de ander, dat jij je zorgen maakt over de ander uitspreekt naar die ander. Dat kan het begin zijn van een goed en openhartig gesprek. 

Er moeten alarmbellen overgaan bij je, als de ander uitspraken doet als;   

• Het is voor iedereen beter als ik dood ben
• Ik maak er een eind aan
• Zullen jullie me nog gaan missen?
• Ik wou dat ik dood was

Ook zijn er indirecte signalen (negatief zelfbeeld, zwarte toekomst schetsen) met uitspraken als:

• Ik ben zo moe en wil zo graag rust echte rust
• Het blijft maar malen en daar wil ik van af zijn
• Ik ben zo een last voor jullie en dat spijt me zo
• Ik zie het niet meer zitten
• Ik ben nergens goed voor

Ander gedrag kan ook aanwijzingen geven. Bij schoolgaande jongeren valt dan te denken aan:

• Schoolprestaties die verslechteren
• Spijbelen, vaak afwezig zijn
• Agressief/vervelend gedrag richting andere leerlingen
• Vreemde enge uitspraken op sociale media
• Aanwijzingen dat ze gepest of vernederd worden op sociale media
• Andere signalen zijn
• Zich afzonderen, isoleren uit het sociaal leven, van vrienden, uit het gezin
• Zichzelf verwaarlozen
• Langdurig somber (depressief) zijn
• Grote en onverwachte stemmingswisselingen
• Grote risico’s nemen
• Veel meer gaan drinken, toenemen van eventueel drugsgebruik
• Weggeven van persoonlijke, en geliefde  spullen. 

Er is dus niet 1 duidelijk signaal, het is meer een optelsom van meerdere signalen.

Het direct aan een ander vragen of die wel gelukkig is, of de ander denkt aan zelfdoding kan een opening creëren voor een gesprek. Vaak durft men niet deze vragen te stellen, omdat men dan bang is de ander een idee aan te praten. Dat is een misplaatste gedachte. Door er rechtstreeks naar te vragen geef je aan dat er geen taboe op rust en dat erover gepraat mag worden. Dat kan voor de ander als een opluchting overkomen en iemand uit zijn isolement en eenzaamheid trekken. 

Voorlichting en preventie noodzakelijk

“Om het aantal suïcides te verminderen, is preventie op velerlei terreinen nodig” aldus Remco de Winter, psychiater bij Parnassia Groep. “Suïcide preventie is niet alleen een zaak voor de geestelijke gezondheidszorg (ggz),  maar is een verantwoordelijkheid van iedereen. Meer voorlichting, betere preventie  en meer onderzoek maken daar onderdeel vanuit.“