Angststoornis

Angststoornis

200x200+Colin+vd+Heiden.png

"Angst is een goede raadgever. Het waarschuwt je tijdig voor gevaar. Een gewaarschuwd mens telt voor twee. Een angststoornis is een slechte raadgever. Je leert niet wanneer er geen echt gevaar dreigt," zegt Colin van der Heiden van PsyQ.

Colin is klinisch psycholoog en cognitief gedragstherapeut bij PsyQ in Rotterdam, naast z’n hoogleraarschap waarbij hij zich richt op het verbeteren van behandelingen van angststoornissen.

Wat is een angststoornis?

Angst is een normale menselijke reactie en een nuttige emotie. Angst waarschuwt en beschermt ons. Als er gevaar dreigt, zorgt angst ervoor dat we actie ondernemen om onszelf te beschermen. Bij sommige mensen heeft angst de overhand gekregen. Alledaagse gebeurtenissen en situaties worden als bedreigend gezien en ervaren. Angst heeft dan een grote invloed op het dagelijks leven gekregen waardoor het dagelijks functioneren eronder lijdt. Wanneer jouw angst je dagelijkse leven in de weg staat is er sprake van een angststoornis. Sommige van deze stoornissen worden ook wel fobieën genoemd. De oorzaak van een angststoornis kan heel divers zijn.

Wat is een fobie?

Wanneer je heel bang bent voor bepaalde dingen of specifieke situaties (zoals hoogtes of openbare gelegenheden), dan heb je een specifieke fobie. Deze kunnen je beperken in je dagelijkse leven. Alle fobieën vallen onder de algemene noemer angststoornissen. Wanneer een fobie onderdeel wordt van jouw dagelijks leven, dan kan een angststoornis zich ontwikkelen. Lees meer over fobieën en angst.

Heb ik een angststoornis? Doe de online zelftest Angst.

Hoe ontstaat een angststoornis?

Wat de oorzaak is van het ontstaan van een angststoornis is niet exact aan te geven. Er spelen verschillende factoren een rol die het risico op het ontstaan ervan vergroten. Een angststoornis ontstaat meestal geleidelijk en is een combinatie van biologische/erfelijke, sociale en psychische factoren. Er is dus niet 1 specifieke oorzaak aan te wijzen.

Biologische/erfelijke factoren

Het ontstaan van een angststoornis kan deels verklaard worden door erfelijke en biologische factoren. Ondertussen is bekend dat als je ouders hebt met angstklachten, dan dan de kans groter wordt dat jij ook angstklachten krijgt. In sommige families komen angststoornissen meer voor dan in andere families.  Vrouwen hebben vaker angststoornissen dan mannen. Er zit dus een erfelijke component in.

Sociale factoren

Angststoornissen zien we eerder terug bij mensen met een laag inkomen en een lage opleiding, dan bij mensen met een gemiddeld of hoger inkomen. Als je ouders en/of je omgeving verwachtingen van je hebben(bv in de puberteit, schoolkeuze, proefwerken) en druk op je uitoefenen om daaraan te voldoen kan dat leiden tot een angststoornis.  Maar ook opvoeding kan een rol spelen in het ontstaan van een angststoornis. Geen goede emotionele band hebben met je ouders, verwaarlozing of mishandeling (zien) kunnen leiden tot een angststoornis. Maar overbezorgdheid van de ouders kan uiteindelijk ook zorgen voor een angststoornis. Door overbezorgdheid en overbeschermend te zijn, leert het kind niet de vaardigheden om om te gaan met problemen en die aan te pakken, of om zichzelf tegen risico's te beschermen. Het kind leert eigenlijk dat er overal gevaar is en dat je niet voorzichtig genoeg kunt zijn. Op termijn kan dit uitmonden in een angststoornis.   

Psychische factoren

Een traumatische ervaring, een vernederende gebeurtenis of terugkerende stressvolle gebeurtenissen kunnen uitgroeien tot een angststoornis. Pesten kan ertoe leiden dat iemand niet meer naar school gaat en niet meer wil gaan. Lastig gevallen zijn op straat kan ervoor zorgen dat iemand niet meer 's avonds naar buiten durft en uiteindelijk ook niet meer overdag want ook dan kun je lastig gevallen worden. Je gaat bepaalde situaties uit de weg, je schikt sneller, bent eerder bang.

Ook het gebruik van drugs kunnen een oorzaak zijn van het ontstaan van een angststoornis.

Angststoornis kind

Angst bij kinderen komt net zo goed voor als bij ouderen. Ook bij kinderen is angst een waarschuwingssignaal voor reëel gevaar. Maar bij een angststoornis werkt dit signaal niet meer goed. Je kind is dan angstig voor situaties die niet gevaarlijk zijn en dit belemmert je kind in de ontwikkeling.

Kenmerken angststoornis bij kinderen

Een angstig kind is te herkennen aan symptomen als:

  • onverklaarbare buikpijn hebben
  • hoofdpijn hebben (vaak of voortdurend)
  • trillen
  • nare gedachten hebben en die niet kunnen stoppen
  • zonder aanleiding piekeren over vanalles en nog wat
  • angstige situaties uit de weg gaan
  • bevriezen
  • huilbuien hebben
  • prikkelbaar zijn, snel afreageren
  • opstandig gedrag
  • steeds geruststelling vragen

Trek zelf geen conclusies en ga met vragen en twijfel naar je huisarts. Deze kan je doorverwijzen. Binnen Parnassia Groep behandelt Youz kinderen met een angststoornis.

Angst bij ouderen

Een angststoornis bij ouderen is een veelvuldig voorkomende stoornis. Een angststoornis is van alle leeftijden. Vaak bestaat een angststoornis bij ouderen al langere tijd zonder herkend en goed behandeld te worden. Je komt met andere klachten dan angstklachten bij je huisarts. Dat kunnen lichamelijke klachten zijn, maar bijvoorbeeld ook dat je je grote zorgen maakt over jouw gezondheid. Dit maakt de herkenning van angst moeilijk.

Angsten bij ouderen en depressieve klachten is een combinatie die vaak samengaat. Vaak voorkomende angsten bij ouderen zijn: valangst en de angst van een mogelijke dementie. Hierdoor kunnen ook lichamelijke klachten en problemen onstaan.

Kenmerken angststoornis bij ouderen:

Bij ouderen zijn dit symptomen die kunnen wijzen op angststoornissen:

  • slaapproblemen hebben
  • concentreren is moeilijk
  • onterechte bange voorgevoelens hebben
  • voortdurend bezorgd zijn
  • vaak/voortdurend nerveus zijn
  • ongeduldig zijn en kortaf reageren
  • onder spanning staan
  • transpireren
  • duizeligheid en benauwdheid tot aan hartkloppingen toe

In de regio Noord-Holland en Den Haag en omstreken biedt Parnassia behandeling voor angststoornissen. Antes behandelt angststoornissen in de regio Rijnmond. Het is ook mogelijk om (een deel van) de behandeling online te volgen.

TOPGGz blok voor dossiers

TOPGGz-keurmerk

Meerdere afdelingen binnen Parnassia Groep hebben het TOPGGz-keurmerk. Hiermee heeft de afdeling bewezen te voldoen aan strenge criteria. De cliënt krijgt op een afdeling met dit keurmerk hoogspecialistische zorg (topklinische zorg) die gebaseerd is op de laatste wetenschappelijke inzichten, al dan niet door eigen onderzoek. De uitkomsten van die onderzoeken worden verwerkt in de behandelingen. Hierdoor krijgt de cliënt een behandeling die gebaseerd is op de meest recente inzichten.