Paniekstoornis

Paniekstoornis

200x200+Colin+vd+Heiden.png

Paniek is normale reactie in een (levens)gevaarlijke situatie. Bij een paniekstoornis heb je regelmatig paniekaanvallen. De paniek staat niet in verhouding met de situatie. Tijdens zo’n paniekaanval word je onverwacht overvallen door een intense angst. Aansluitend bestaat er een voortdurende angst voor nieuwe angstaanvallen (anticipatie angst of ‘angst voor de angst’)

Paniekaanval

De oorzaak van een paniekaanval kan verschillen. Als de paniek vooral optreedt in een specifieke situatie dan kan er sprake zijn van een specifieke fobie. De situatie kan ook gelijk zijn aan een gebeurtenis die je als zeer schokkend hebt ervaren. Mogelijk houden de intense angstklachten in dit geval verband met een trauma.

Wanneer je veel stress ervaart, is de kans groot dat je te maken krijgt met een paniekaanval. Soms gebeurt het maar één keer, maar vaker krijg je er na een eerste aanval vaker mee te maken  maar de kans is groot dat er na de eerste aanval meerdere zullen volgen.

Vroeger dacht men dat de meeste paniekaanvallen (dus niet de stoornis!) eigenlijk aanvallen van hyperventilatie waren. Tegenwoordig denkt men daar wat anders over. Nu denkt men dat hyperventilatie soms onderdeel kan uitmaken van paniekaanvallen en soms niet.

Paniekaanval door alcohol

Alcohol kan je angsten opwekken en versterken. Alcohol werkt goed als een dempend middel. Daarom drinken sommige mensen om angstgevoelens naar de achtergrond te drukken. Dit is echter geen oplossing omdat alcohol ook gevoelens kan versterken, ook gevoelens van angst en paniek. Het zou dus kunnen dat je angst door het drinken van alcohol erger wordt. In plaats van dat de angst naar de achtergrond gaat, kan het erger worden en kun je een paniekaanval krijgen.

Symptomen paniekstoornis

De kenmerken van een paniekstoornis zijn divers. Tijdens een paniekaanval kun je onder meer de volgende lichamelijke verschijnselen ervaren:

  • hartkloppingen
  • druk op de borst / benauwdheid
  • beven
  • droge mond
  • misselijkheid
  • zweten / koude rillingen
  • duizeligheid
  • idee flauw te gaan vallen
  • verdoofd / tintelend gevoel
  • angst om dood te gaan
  • angst om de controle te verliezen
  • gevoel van onwerkelijkheid

Deze reacties kunnen de paniek weer vergroten. Je kunt dan bang worden voor een mogelijke hartaanval of flauwvallen. Hierdoor kun je een angst ontwikkelen voor een paniekaanval. Je gaat dan situaties uit de weg die kunnen leiden tot een paniekaanval. Dit wordt agorafobie of pleinvrees genoemd.

Het uit de weg gaan van bepaalde situaties lijkt je in eerste instantie een goede aanpak. Het gevolg is echter dat je steeds minder durft te ondernemen en dat je voor meer situaties angstig wordt.

Wat kun je doen?

Heb ik een angststoornis? Doe de online zelftest Angst. Bespreek je klachten, en de uitkomsten van de test, ook met je huisarts. Blijf niet rondlopen met je klachten, ze beperken je in het dagelijks leven. De klachten gaan bij niet behandelen ook steeds grotere vormen aannemen.

De behandeling van een paniekstoornis

Een paniekstoornis wordt behandeld met cognitieve gedragstherapie of medicatie. In het laatste geval wordt de medicatie vaak gecombineerd met de cognitieve gedragstherapie. Cognitieve gedragstherapie is een bewezen effectieve behandelmethode. Er wordt samen met jou toegewerkt naar het niet meer vermijden van situaties. Dit gebeurt door het doen van oefeningen om de situaties die je bang maken weer te kunnen ingaan. Je leert hierdoor hoe je bezorgde, angstige gedachten kunt bijstellen. Hierdoor ben je weer in staat om op een realistische manier te denken over de situaties die je vreesde en neemt de vermijding af. Soms worden deze oefeningen geheel of gedeeltelijk online aangeboden. Samen met je behandelaar neem je daarover een besluit.