Verlatingsangst

Verlatingsangst

200x200+kind+jeugd+gezin.png
De naam geeft exact aan wat het probleem is: bang zijn om verlaten te worden door mensen die ertoe doen voor jou of jouw kind. Als iemand je verlaat ben je daar verdrietig over, overstuur. Dat zijn normale emoties. Verlatingsangst speelt bij iemand als er helemaal nog geen tekenen zijn van een vertrek. Dit gedrag zorgt voor problemen.

Iemand met verlatingsangst moet telkens overtuigd worden dat iemand ze niet wil verlaten. Dat gedrag kan bij volwassenen zelfs juist de aanleiding zijn voor de een om de ander te verlaten. 
Er worden ook andere begrippen gebruikt voor verlatingsangst zoals separatieangststoornis en scheidingsangst.  

Kenmerken van verlatingsangst

Mensen met verlatingsangst hebben last van symptomen als:

  • Angst om alleen te zijn, dus zonder bekenden om je heen
  • Extreme jaloezie, als de ander goed op kan schieten met iemand anders, of daar ook leuke dingen mee wil doen. Dit wakkert de angst dat je denkt dat de ander je wil verlaten aan.  
  • Paniekaanval als je gescheiden wordt van bepaalde mensen (vooral bij kinderen)
  • lichamelijke klachten krijgen als je daadwerkelijk alleen bent
  • Nachtmerries hebben over het verlaten worden.
  • Niet ergens anders willen slapen (verdreven heimwee), tenzij er ook bekenden zijn
  • Niet alleen willen weggaan, omdat je dan gescheiden raakt van de mensen om wie je geeft 
  • Heel lang bij je ouders blijven wonen
  • Constant zorgen maken dat de degene(n) om wie je geeft iets overkomt
  • Denken dat je niet zonder de ander kan. Je doet alles om de relatie in stand te houden.

Hechting

Bij baby’s en peuters is het normale emotionele ontwikkeling dat ze huilen, zodra de ouders uit het zichtveld verdwijnen. Ze moeten nog leren dat ouders weggaan én ook weer terugkomen. Dit wordt hechting genoemd. Hoe lang deze fase duurt is per kind verschillend.  

Oorzaken van verlatingsangst

Vaak blijkt verlatingsangst te maken te hebben met een onveilige hechting in de kindertijd. Het kind heeft het proces van weggaan van ouders en weer terugkomen niet goed ‘verwerkt’ of geaccepteerd. Ze zijn emotioneel onzeker geworden.

Niet iedereen met een onveilige hechting krijgt later verlatingsangst (of separatieangst, scheidingsangst of hechtingsstoornis), maar de kans is wel groter. Door de onveilige hechting kun iemand zich later ook onzeker voelen in relaties. De gedachten dat de ander je kan verlaten is geen stabiel fundament om een relatie op te bouwen.

Een traumatische ervaring, zoals het verbreken van een relatie of een overlijden van iemand om wie je veel geeft kan leiden tot verlatingsangst.

Onder mensen met een borderline stoornis blijkt verlatingsangst ook regelmatig voor te komen. Een van de kenmerken van borderline is het afstoten en weer aantrekken van mensen. Ook bij mensen met borderline zie je dat relaties erg wisselend zijn. 

Behandeling van verlatingsangst

Voor een goede behandeling is het noodzakelijk te weten wat de oorzaak van verlatingsangst is. Mocht het een trauma zijn, dan moet dit eerst behandeld worden voordat de verlatingsangst behandeld kan worden, mocht dit nog nodig zijn. Wellicht heeft de traumabehandeling al veel duidelijk gemaakt.    

Cognitieve Gedragstherapie (CGT) is een veel toegepast en bewezen effectieve behandelmethode.  Samen met de behandelaar kijk je dan naar je problemen en leer je om op een andere manier naar je problemen te kijken en daardoor er ook anders mee om te gaan. PsyQ biedt deze behandeling.

Jongeren kunnen terecht bij Youz.