Boulimia Nervosa

Boulimia Nervosa

200x200++een+vrouw+troost+een+andere+vrouw.png
Je hebt regelmatig heftige eetbuien en eet in een korte periode enorm veel. Je hebt het gevoel dat je de controle verliest en niet kunt stoppen. Er is een verstoord lichaamsbeeld en wisselende gevoelens van eigenwaarde. Na de eetbuien probeer je het eten weer snel uit je lichaam te krijgen zodat je niet dikker wordt. Herken je dit? Dan zou je wel eens boulimia nervosa kunnen hebben. Maar wat is boulimia precies?

Boulimia kenmerken

Wat is boulimia? Bij boulimia nervosa, kortweg boulimia, heb je regelmatig flinke eetbuien. Je eet binnen een paar uur zeer veel voedsel. Er zit tijdens zo’n eetbui geen rem op. Je hebt geen controle en je kunt niet stoppen. Je hebt al lang geen honger meer, maar je eet door.
Omdat je niet wilt aankomen:

  • ga je overgeven na de eetbui
  • gebruik je laxeermiddelen
  • ga je streng lijnen of vasten
  • ga je fanatiek sporten om de teveel binnengekregen calorieën er weer ‘af te trainen’

Dit gedrag wordt compenseren of compensatiegedrag genoemd.

De officiële benaming is boulimia nervosa. Vertaald betekent dit 'eten als een os door een psychische oorzaak’ en ‘honger hebben als een rund door een psychische oorzaak’. Dat eten als een os klopt door de eetbuien waar buitensporig veel voedsel gegeten wordt. Met ‘honger hebben’ heeft het niet zoveel te maken. Ook al is de honger gestild, je kunt niet stoppen met eten.

Symptomen boulimia nervosa

Wat is boulimia? Kenmerkend voor boulimia zijn de volgende symptomen:

  • Eetbuien. In een kort tijdsbestek (binnen een paar uur) worden enorme hoeveelheden voedsel ‘naar binnen gewerkt’.
  • Er is geen gevoel van controle tijdens de eetbuien. Er is een drang (innerlijke dwang) om door te blijven eten.
  • Zo’n eetbui is geen incident. Het komt minimaal 1 keer per week voor. Dit is al langere tijd aan de gang.
  • De meeste mensen houden hun eetbuien geheim. Feitelijk schaam je je ervoor. Wordt ernaar gevraagd, dan ontken je het ten stelligste.
  • Alle pogingen om te stoppen met deze eetbuien mislukken. Je valt telkens terug in je oude gedrag. Dit knaagt meer en meer aan je zelfvertrouwen en zelfbeeld. 
  • Je bent erg bang om aan te komen en dat maakt dat je er veel voor doet om het voedsel wat je gegeten hebt ook weer kwijt te raken en dus te compenseren. Voorbeelden om dat te doen zijn: Je wekt zelf het braken op. Je gebruikt laxeermiddelen. Je gaat vasten of extreem veel sporten.
  • Je bent geobsedeerd door je eigen lichaamsgewicht en het oordeel over jezelf wordt vooral bepaald door je lichaam en je gewicht.
  • Door de eetbuien en je pogingen om weer te compenseren kan je gewicht sterk schommelen. Een grote groep mensen met boulimia heeft een gezond gewicht, maar is hier toch erg ontevreden over.

Oorzaken boulimia

Er is niet één specifieke oorzaak aan te wijzen voor het ontstaan van boulimia nervosa. Net als bij andere eetstoornissen is het een samenloop van omstandigheden. Vaak is boulimia al sluimerend aanwezig, maar wordt het door een ingrijpende gebeurtenis echt ‘in gang gezet’ en wordt het dan ook zichtbaar. De eetbuien kunnen een gevolg zijn van periodes te weinig eten. Daarnaast komen de eetbuien vaak voor bij verschillende gevoelens, zoals eenzaamheid en verveling. Lees ook de andere factoren die een rol spelen in het ontstaan van de eetstoornis boulimia.

Wat we vaak zien is dat een eetstoornis ontstaat in de puberteit of er kort na. Dit is een fase in het leven van jonge mensen die grote veranderingen met zich meebrengt. Het kan zijn dat een eetstoornis een reactie of gevolg is van die veranderingen.

Boulimia gevolgen

Boulimia nervosa gevolgen zijn vergelijkbaar met die van anorexia nervosa en anorexia athletica. Dit wordt vaak onderschat en ten onrechte dus. Boulimia heeft grote invloed op je lichaam, op je geestelijk welzijn en op je sociale leven. Dit zorgt ervoor dat boulimia een ingewikkelde psychische stoornis is. Gespecialiseerde hulp is noodzakelijk.

Lichamelijke boulima gevolgen
Een korte, en zeker niet volledige, opsomming van de gevolgen van boulimia:

  • Irritatie van de slokdarm door het regelmatig/veelvuldig overgeven.
  • Aantasting van het tandglazuur van het gebit door het maagzuur (vanwege het overgeven).
  • Tekorten aan noodzakelijke voedingsstoffen, vitamines en mineralen (zoals ijzer) vanwege het overgeven. Het lichaam heeft het nog niet kunnen opnemen.
  • Gebruik van laxeermiddelen kan zorgen voor uitdroging. De darmen kunnen ook lui worden, zodat de spijsvertering niet meer goed verloopt. Dit kan weer leiden tot bijvoorbeeld buikpijn of verstopping.
  • Uitblijven van de menstruatie. Hét signaal voor vrouwen dat er ‘iets’ gebeurt in het lichaam.
  • Impotentie. Bij mannen is dat hét signaal dat er iets niet in orde is.

Psychische boulimia gevolgen

  • Minderwaardigheid en onzekerheid. Het verstoorde zelfbeeld is hier de oorzaak van.
  • Iemand voelt zich niet meer op zijn gemak tussen anderen.
  • Iemand kan mede hierdoor depressieve klachten ontwikkelen.

Sociale boulimia gevolgen

  • Ontlopen van contacten met anderen (vrienden, school, werk, sportvereniging, etc). Hierdoor komt iemand meer en meer in een isolement terecht. Dit kan weer tot depressieve gedachten leiden.
  • Het ontbreekt je ook steeds vaker aan de energie (zie lichamelijke gevolgen) om naar school ten gaan, te gaan werken of iets leuks te gaan doen met vrienden.

De boulimia gevolgen verdwijnen meestal als er weer een normaal eetpatroon is, en een normaal gewicht is bereikt. De aantasting van het tandglazuur is niet meer terug te draaien. Soms blijven er klachten met maag en darmen.

Behandeling boulimia nervosa

De behandeling van boulimia wordt uiteraard afgestemd op de patiënt. Vragen die gesteld worden zijn: 'wat zijn de klachten?' en 'wat is de ernst van de stoornis?' Cognitieve gedragstherapie is de meest effectieve behandeling bij eetstoornissen, en zeker bij boulimia nervosa, blijkt uit onderzoek. In de behandeling wordt onderzocht welke gedachten er zijn over eten, gewicht en lichaamsvormen en of deze gedachten kloppen. In de behandeling wordt veel aandacht besteed aan het veranderen van gedrag, zoals het stoppen met eetbuien, stoppen met braken, regelmatiger eten en het doorbreken van eetregels. Andere belangrijke thema’s in de behandeling zijn de onzekerheid, het negatieve zelfbeeld en het perfectionisme dat vaak ervaren wordt evenals de problemen bij het omgaan met emoties. Soms wordt, als onderdeel van de behandeling, ook met de partner en/of ouders gesproken. Die hebben mogelijk een eigen of een andere kijk op de situatie. Dit kan helpen om de behandeling meer toe te spitsen op degene met een eetstoornis.

De behandeling van boulimia kan individueel of in een groep zijn. Een groep heeft ondermeer als voordeel dat het onderling zorgt voor herkenning van de problemen. De groepsleden kunnen elkaar onderling steunen en dat zorgt voor het besef ‘ik sta er niet alleen voor’. De behandelaar bepaalt, na overleg met jou, de meest geschikte behandelaanpak.

Boulimia tips

Herken je de beschreven symptomen en kenmerken? Hoorde je al langer opmerkingen uit je naaste omgeving over je gedrag of eetgewoonten? Neem jezelf serieus en ga eens met de huisarts praten. Het is al een hele stap als je voor jezelf kunt en durft toe te geven dat je een probleem hebt met eten en dat je eventuele schaamte erover opzij hebt kunnen zetten.

Eetstoornissen zijn niets om zich voor te schamen. Deze stoornissen zijn moeilijk zelf te behandelen. Professionele hulp is echt noodzakelijk om deze stoornis te overwinnen. In de praktijk blijkt dat het vaak lang duurt voor iemand met eetproblemen aan de bel trekt. Dit is een risico. Hoe sneller iemand hulp zoekt, hoe groter de kansen voor herstel. Bespreek met je huisarts jouw probleem. Deze zal je dan doorverwijzen naar een instelling waar ze gespecialiseerd zijn in eetstoornissen, zoals PsyQ. PsyQ heeft veel deskundigheid in huis.

Eetstoornis herkennen

Vraag je je af of jouw klachten wijzen op een eetstoornis? Doe dan de zelftest.