Selectief mutisme

Selectief mutisme

200x200+kind+jeugd+gezin.png
Kinderen met selectief mutisme kunnen wel praten, maar doen dat in bepaalde (sociale) situaties niet. Soms praten ze alleen maar tegen gezinsleden en bekenden. Het taalbegrip van deze kinderen is normaal. Ook op andere vlakken hebben deze kinderen een normale ontwikkeling. Alleen het praten in een andere omgeving of tegen anderen doen ze niet. Ze hebben spraakangst.

Selectief mutisme lijkt een zeldzame psychische aandoening omdat je er niets tot weinig over hoort,  maar dat is niet het geval. De schatting is dat selectief mutisme bij 1 tot 7 op de 1.000 kinderen voorkomt.

Selectief mutisme komt in uitzonderlijke gevallen ook voor op volwassen leeftijd.

Kenmerken selectief mutisme

Signalen en kenmerken die kunnen duiden op selectief mutisme zijn:

  • Wordt vaak voor het eerst opgemerkt als het kind naar de basisschool gaat. Daar moet het kind, buiten de eigen gezinssituatie om, gaan communiceren met andere volwassenen en andere kinderen. En dat gebeurt niet.
  • Het kind heeft twee ‘kanten’. Thuis is het een open en spraakzaam kind, bijvoorbeeld op school of in een andere omgeving is het kind erg stil.
  • Het kind spreekt consequent niet in bepaalde sociale situaties waar het wel de bedoeling is dat het kind praat. Bijvoorbeeld op school, bij de sportclub, op een verjaardag bij een vriendje/vriendinnetje.
  • Het kind begrijpt heel goed wat er gezegd wordt, en communiceert door hoofdschudden of knikken.
  • Het niet praten zorgt voor een belemmering in de ontwikkeling van het kind. Op school, met andere kinderen, met andere volwassenen.

Is het niet gewoon extreme verlegenheid?

Nee. Kinderen zijn vaak (een beetje) verlegen als ze in een onbekende situatie terechtkomen of onbekende mensen ontmoeten. Ze verstoppen zich dan vaak achter de benen van de ouders. Na even gewend zijn aan de nieuwe situatie verdwijnt die verlegenheid weer.  Ze gaan spelen, praten en gaan soms ook iets vertellen aan die onbekende persoon.

Bij kinderen met selectief mutisme gebeurt dat dus niet. Ook zij kijken de kat even uit de boom en gaan op een gegeven moment ook wel spelen. Misschien ook nog wel op een of andere manier contact maken met ‘die onbekende’, maar praten doen ze niet. Ook niet als ze al lang gewend zijn aan de situatie en de andere mensen. Dit niet-praten gaat hun functioneren steeds meer  belemmeren.

Op de website Spreekt voor zich staat ook uitgebreide informatie over selectief mutisme. Zo worden er tips voor ouders en tips voor leerkrachten gegeven.

Behandeling van selectief mutisme

Een goede behandeling is pas mogelijk na uitgebreid onderzoek. Er moet uitgesloten worden dat het kind een

  • spraak- of taalstoornis heeft
  • gehoorstoornis heeft
  • een psychische stoornis heeft, zoals een autisme spectrum stoornis of een andere psychische stoornis

De behandelaar spreekt uitgebreid met de ouders over de ontwikkeling van het kind, wat het kind heeft meegemaakt en welk gedrag het kind heeft in bepaalde situaties. Video opnames kunnen een waardevolle aanvulling zijn in het onderzoek. Zo zal ook in kaart gebracht worden wat de ouders allemaal al hebben gedaan om het kind te helpen. Een gesprek met een leerkracht op school behoort ook tot de mogelijkheden.

Indien mogelijk zal de behandelaar ook contact leggen met het kind en kijken hoe hij/zij reageert, speelt etc. Al deze informatie leidt tot een behandelplan.

Binnen Parnassia Groep biedt Youz behandelingen aan voor selectief mutisme. Ook kun je 088 358 88 88 bellen als je een vraag hebt. Wij helpen je graag.